İnşaatlarda Kimyasallarla Çalışma
Boya, solvent, yapıştırıcı, reçine, izolasyon için kullanılan köpükler ve benzerinin şantiyelerde en çok kullanılan kimyasallar olduğuna dikkat edilmelidir.
Kimyasalların Özellikleri ve Maruziyet Kaynakları
Kimyasallar, sayılarının çokluğu ve yaygın kullanımları nedeniyle inşaatlardaki en büyük tehlikelerden biri olarak görülmektedir. Çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilmektedirler. Bu nedenle, kimyasallarla yapılacak işleri organize ederken başlangıç noktası kullanmakta olduğunuz veya kullanacağınız kimyasal maddeye ait İSG bilgisidir. Bu bilgi malzeme güvenlik bilgi formlarında mevcuttur.
Kompozit levhalar, orta yoğunlukta lif levha (MDF), yapımında kullanılan ve kansere yol açabilen bağlayıcı reçine tehlikelidir. Ahşap kullanılarak yapılan üç tür levha vardır: laminat levha, sunta levha ve lif levha. Lif levhaları bağlamak için kullanılan reçineler formaldehit(genellikle üre formaldehit) içerir. Formaldehit genel olarak “insanda muhtemelen kanser yapar” olarak bilinmektedir. Düşük seviyede maruziyeti göz, burun ve boğazda irritasyona neden olur; dermatit, astım ve rinite yol açabilir. Esas problemlerin, MDF’ nin makineden geçirilmesi ve toz oluşması sırasında ortaya çıkması muhtemeldir.
İnşaatlarda Kimyasallarla Çalışma işlerinde kullanılan petrol ürünleri arasında taşıtlarda, elektrikli ekipmanda ve genel olarak ekipman bakımında kullanılan yakıt ve yağlar yer almaktadır. Özel petrol ürünü kirleticiler arasında yakıt, motorin, gaz yağı, makine yağı ve gres sayılabilir. Asfalt döşeme işleri de, işlemin ardından kayda değer bir süre boyunca çeşitli yağlar buharlaştığı için özellikle tehlikeli olabilir
Boyalar, taş yüzeyleri temizlemek için kullanılan asitler, temizleyici solventler, asfalt ürünleri, stabilizasyonda kullanılan katkı maddeleri ile beton bileşenleri gibi kimyasal kirleticiler de şantiyelerde kullanılabilir ve yüzeysel akıntılarla etrafa taşınabilirler. Beton mikserlerinden sızan yıkama suları, açık toprak veya kayalardan asit ve alkalin solüsyonları ile alkalin oluşturan doğal elementler gibi diğer kirleticiler de çok çıkışlı kirletici kaynak kirliliğine katkıda bulunabilir.
Tüm iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarında çalışanların ergonomi ve ergonomik tasarım uygulamaları, işi çalışana uyduran endüstriyel çalışma sandalyeleri, çalışma tabureleri, ayarlı çalışma masaları, ofislerde ergonomik ofis koltukları kullanılmalıdır. Bununla birlikte havalandırma sistemleri uygulamalarına özel önem gösterilmelidir.
İş kazalarının Nedenleri
İş kazalarının Nedenleri, iş kazalarının oluşmasında üretim teknolojisi, üretim araçları, çevre koşullarının yanında sosyolojik, psikolojik, fizyolojik bir çok etken rol oynamaktadır. Ancak, iş kazalarının oluşmasına neden olan etkenlerin tümü temel iki etkene indirgenebilir
Kimyasalların Etkileri
İşyerindeki kimyasal tehlikelere maruziyet ve bu maruziyetin sağlık üzerindeki olası toksik etkileri her tür hastalık için göz önünde bulundurulmalıdır. Hemen hemen bütün hastalıklar herhangi bir kimyasal maruziyete bağlı olarak gelişebilir. Örnekler arasında mesleki astım, kronik bronşit, cilt hastalıkları vb. yer alır
Solventlerin sağlık üzerindeki etkileri ana olarak merkezi sinir sistemi ile ilişkilidir. Solventlere bağlı gelişen kronik beyin hasarı aşağıdaki şekilde ortaya çıkar:
- Hafıza ve diğer bilişsel işlevlerin bozulması (soyutlama, düşünme, planlama, vb.),
- Duygusal kontrol ve motivasyonun bozulması, örn. hızlı duygu değişiklikleri, duyarlılık, inisiyatif ve enerji.
Yapı işlerinde kullanılan farklı organik buhar kaynakları ve sağlık üzerindeki etkileri aşağıda verilmiştir. Solventlerin yalnızca hava yoluyla değil aynı zamanda deri yoluyla da vücuda girebildiğine dikkat edilmelidir.
Yapı işlerinde kullanılan farklı organik buhar kaynakları ve sağlık üzerindeki etkileri
Gaz Türü | Kaynak | Sağlık Üzerindeki Etkisi |
Aldehitler (formaldehit gibi) | Orta yoğunluklu lif levhalar.
Yağ giderici solventler |
Gözde ve solunum yollarında irritasyona yol açar. |
Diizosiyanatlar | Sert poliüretan köpükler izolasyon amaçlı kullanılır; Poliüretan-modifiye alkidler zemin kaplama, ahşap kaplama malzemesi ve boya olarak kullanılır. Rutubet giderici kaplama malzemeleri, ahşap ve beton üzerinde ve zeminlerde dolgu malzemesi olarak kullanılır. | Göz, burun ve boğaz için irritan. Çok düşük maruziyet seviyelerinde dahi, astım veya diğer alerjik semptomlara yol açan irritasyonlara neden olma potansiyeli fazladır |
Aromatik hidrokarbonlar (toluen, ksilen, vb.) | Boyalar, yapıştırıcılar, reçineler | Göz, burun ve boğaz irritasyonu, prenarkotik sendrom (baş ağrıları, yorgunluk, halsizlik, denge bozukluğu, sersemlik hissi, vb.) merkezi sinir sistemine zarar verebilir. |
Glikol eterler | Yaygın olarak boya, kaplama malzemeleri ile cilalarda kullanılan, etilen glikolün alkil eterleri bazlı bir solvent grubu | Glikol eterlerine aşırı maruziyet; anemiye (kırmızı kan hücresi eksikliği), alkolün etkilerine benzer intoksikasyona (glikol eterlerle çalışırken baş dönmesi, “sarhoşluk”,denge kaybı, kafa karışıklığı, uyuşukluk veya anormal yorgunluk) ve göz, burun veya ciltte duyarlılığa neden olabilir. Diğer semptomları arasında baş ağrısı, bulantı, titreme, iştah kaybı, kilo kaybı ve kişilik değişikliği yer alır. İşyerindeki maruziyetin insanlarda sperm sayısında azalmaya yol açtığına dair çalışmalar mevcuttur. |
Karışımlar – örn. İspirto (çözücü madde) | Aynı zamanda Stoddard solvent adı verilen ispirto, yaygın kullanılan organik bir solvent, parafinden elde edilen renksiz, şeffaf bir sıvıdır. İspirto; özütleme çözeltisi, temizleyici solvent, yağ giderici solvent ve solvent olarak aerosollerde, boyalarda, ahşap koruyucularda, verniklerde, cilalarda ve asfalt ürünlerinde kullanılır. Spreyle boyama, daha yüksek maruziyetlere ve aerosol maruziyetine yol açabilir. | Gözde irritasyon. Daha yüksek seviyelerde solunumda irritasyona yol açar ve daha şiddetli göz irritasyonu oluşur. Birkaç mesleki maruziyet vakasında baş ağrısı, sarhoşluk hissi, baş dönmesi ve yorgunluk gibi akut semptomlar bildirilmiştir. |
Önleme
İşletmede kullanılan kimyasallara ait malzeme güvenlik bilgi formlarına daima danışınız. Kimyasal maruziyeti engellemede dikkate alınan genel ilkeler aşağıdaki gibidir:
Ofis koltuk tamiri ve koltuk döşeme uygulamaları iş sağlığı ve güvenliği önlemleri içerisinde yapılmalıdır
- İkame (zararlı maddenin yerine daha az zararlı bir madde kullanılır – örn. MDF yerine formaldehit içermeyen daha güvenli malzemeler mevcuttur; öncelikli olarak bunların kullanımı düşünülmelidir),
- Kapsülleme,
- Havalandırma, (Bu önlemler yeterli düzeyde değilse KKD son seçenek olur,)
- Kimyasalları uygun şekilde depolayın, taşıyın, kullanın ve atın,
- İnşaat çalışanları için sosyal tesisler temin edin
- Çalışanların sağlık gözetimi düzenli yapılmalıdır.